-
1 один
= ОДНА; = ОДНО1) бір, жалаң, жалқы, серіксіз2)3)4)5)6)7) -
2 Командирование специалистов
Нам необходимо обсудить вопросы командирования специалистов.
Біз мамандарды іссапармен жіберу мәселелерін талқылауымыз керек.
Каждая сторона командирует специалистов в институты и на предприятия другой стороны.
Әрбір тарап мамандарды екінші тараптың институттары мен кәсіпорындарына іссапармен жібереді.
Взаимный обмен специалистами будет проводиться в соответствии с графиком командирования.
Өзара мамандар алмасу іссапармен жіберу кестесіне сәйкес жүргізіледі.
Специалисты будут подобраны в соответствии с планом сотрудничества.
Мамандар ынтымақтастық жоспарына сәйкес іріктеп алынады.
Расходы на командирование специалистов будет нести наша (ваша) сторона.
Мамандарды іссапармен жіберуге жұмсалатын шығындарды біздің (сіздің) тарап көтереді.
Специалисты согласуют...
Мамандар... келіседі.
- проекты
- технические характеристики оборудования.
Мы еще не получили график командирования специалистов.
Біз мамандарды іссапармен жіберу кестесін әлі алған жоқпыз.
Мы вам его вышлем.
Біз оны сізге салып жібереміз.
Прошу подтвердить дату выезда специалистов.
Мамандардың сапарға шығатын күнін қуаттауды сұраймын.
Просим продлить срок работы специалистов на один месяц.
Мамандардың жұмыс мерзімін бір айға ұзартуды сұраймыз.
Назовите, пожалуйста, точную дату приезда специалистов.
Мамандардың дәл келетін күнін атаңызшы.
Мы хотим, чтобы наши специалисты...
Біз мамандарымыздың... қалар едік.
У нас нет возражений.
Бізде қарсылық жоқ.
Сообщите нам о (об)...
Бізге... хабарлаңыздар.
- условиях, необходимых для работы специалистов.
Необходимая информация будет передана незамедлительно.
Қажетті ақпарат дереу берілетін болады.
Для проведения работ этого количества специалистов будет (не) достаточно.
Жұмыстарды жүргізу үшін мамандардың бұл саны жетеді (жетпейді).
Этот вопрос будет согласован с соответствующими организациями (министерствами).
Бұл мәселе тиісті ұйымдармен (министрліктермен) келісіледі.
Они подтвердили указанное количество специалистов.
Олар мамандардың аталмыш санын қуаттады.
Мы (не) можем согласиться на это.
Біз бұған келісе аламыз (алмаймыз).
Мы решили сократить количество посылаемых специалистов.
Біз жіберілетін мамандардың санын қысқартпақ болып шештік.
Это (не) возможно.
Бұл мүмкін (емес).
Необходимо прежде всего согласовать...
Ең алдымен... келісіп алуымыз қажет.
- жилищно-бытовые условия.
Мы могли бы обсудить это позже.
Біз мұны кейінірек талқылауымызға болар еді.
Давайте обсудим ваше предложение о посылке специалистов...
Қанекей, сіздің мамандар жіберу туралы ұсынысыңызды... талқылайық.
- в будущем году.
Мы хотели бы продлить время пребывания этой группы специалистов в нашей стране.
Біз мамандардың осы тобының сіздің елде болу мерзімін ұзартқымыз келеді.
Хорошо. Это может быть организовано.
Жақсы. Мұны ұйымдастыруға болады.
Вы должны за свой счет обеспечить специалистов...
Сіздер мамандардың... көтеруге тиіссіздер.
- соответствующими транспортными средствами для деловых поездок.
- іс бабында жүріп-тұру үшін қажетті көлік құралдарымен тиісінше қамтамасыз етілуін
Все это оговорено в контракте.
Мұның бәрі келісімшартта айтылды.
Ваши условия командирования специалистов нам (не) подходят.
Сіздердің мамандарды іссапармен жіберу шарттарыңыз бізге қолайлы (емес).
Считаем необходимым согласовать время отпуска каждого специалиста после 12 месяцев работы.
Әрбір маманның 12 ай жұмыс істегеннен кейін демалысқа шығуы уақытын келісіп алуымыз қажет деп есептейміз.
Мы хотим обсудить ставку возмещения.
Біз өтемақы мөлшерлемесін талқылағымыз келеді.
Считаем, что ставку возмещения нужно повысить (понизить).
Өтемақы мөлшерлемесін көтеру (түсіру) қажет деп есептейміз.
Мы займемся этим вопросом.
Біз бұл мәселемен айналысамыз.
Наш специалист серьезно болен. Он нуждается в лечении.
Біздің маман қатты ауырады. Ол емделуге мұқтаж.
Ваш специалист болен уже 2 месяца. Сейчас он госпитализирован.
Сіздің маман 2 айдан бері ауырады. Қазір ол ауруханада жатыр.
Мы просим организовать ему замену.
Біз оны ауыстыруларыңызды сұраймыз.
Просим вас помочь с въездной визой для его замены.
Оны ауыстыру үшін сізден келуге берілетін рұқсатнамаға байланысты көмектесуіңізді сұраймыз.
Чем объяснить задержку в...
Келісімшарт бойынша... кідірісті немен түсіндіруге болады?
Сіздер біздің тарапты... қамтамасыз етпедіңіздер.
Мы просим откомандировать специалистов (монтеров) для...
Біз мамандарды (құрастырушыларды)... үшін іссапармен жіберулеріңізді сұраймыз.
Пришлите, пожалуйста, заявку, подтверждающую готовность к монтажу.
Құрастыруға дайын екендіктеріңізді растайтын өтінім жіберіңіздерші.
Как только мы получим официальную заявку, мы сразу же направим вам специалистов.
Біз ресми өтінім алған бойда сіздерге мамандарды дереу жібереміз.
Предприятие командирует специалистов только после получения этой заявки о готовности.
Дайындық туралы осы өтінім алынғаннан кейін ғана кәсіпорын мамандарды іссапармен жібереді.
Наши специалисты должны осуществить техническое руководство монтажом и пробный пуск установки. Они же должны подтвердить гарантийные параметры.
Біздің мамандар құрастыруға техникалық тұрғыдан басшылық жасап, қондырғыны сынақпен іске қосуға тиіс. Олар кепілдік параметрлерін қуаттауға тиіс қой.
Заявку о готовности к монтажу мы вам уже выслали.
Құрастыруға дайындық туралы өтінімді біз сіздерге жібердік қой.
Монтажники будут размещаться в...
Құрастырушылар... орналасатын болады.
- комфортабельном доме.
Мы обеспечим ваших специалистов соответствующей спецодеждой.
Біз сіздердің мамандарды тиісті арнаулы киіммен қамтамасыз етеміз.
Для транспортировки оборудования и его ремонта нам потребуются...
Жабдықты тасымалдау және оны жөндеу үшін бізге... қажет болады.
- аспаптар
- краны
- крандар
- транспортные средства.
В ваше распоряжение будут предоставлены соответствующие транспортные средства, инструменты, а также один кран и рабочие.
Сіздердің қарамағыңызға тиісті көлік құралдары, аспаптар, сондай-ақ бір кран және жұмысшылар беріледі.
Но у нас нет запасных частей для проведения ремонта.
Бірақ бізде жөндеу жүргізуге қажетті қосалқы бөлшектер жоқ.
Запасные части мы вам вышлем.
Қосалқы бөлшектерді біз сіздерге жібереміз.
Русско-казахский экономический словарь > Командирование специалистов
-
3 Разработка договора
У нас есть ряд замечаний по...
Бізде... бойынша бірқатар ескертпелер бар.
- обязательствам сторон.
Прошу вас...
Сізден... сұраймын
- еще раз изучить нашу просьбу.
Я не согласен (-на) с вашим предложением.
Мен сіздің ұсынысыңызбен келіспеймін.
Мы хотели бы выяснить несколько вопросов, связанных с...
Біз... байланысты бірнеше мәселелерді анықтап алғымыз келеді.
- коммерческой частью контракта.
Давайте уточним официальное название наших фирм.
Әуелі біздің фирмаларымыздың ресми атауын нақтылап алайық.
Как правило, мы заключаем такие сделки на условиях
Әдетте, біз мұндай мәмілелерді... талаптары негізінде жасасамыз.
- ФОБ порт Казахстан (Россия).
А сейчас рассмотрим список машин и оборудования.
Ал қазір машиналар мен жабдықтың тізімін қарайық.
У нас нет возражений против количества и наименования товаров.
Бізде тауарлардың көлемі мен атауы жөнінде қарсылық жоқ.
Нам хотелось бы выяснить основания по определению цен на товары.
Біз тауарлардың бағасын айқындау жөніндегі негіздемелерді анықтап алғымыз келеді.
Цены устанавливаются согласно вышеназванному базису поставки, включая стоимость маркировки и экспортной упаковки, соответствующих транспортным условиям для данного товара.
Баға осы тауардың көлік шарттарына сай келетін таңбалау және экспорттық буыптүю құнымен қоса жеткізілімнің аталмыш базисіне сәйкес белгіленеді.
Но цена на изделие типа N сейчас значительно выше той, по которой мы производили предыдущую сделку.
Бірақ қазір N тұрпатындағы бұйымның бағасы біз өткен жолы жасаған мәміленің бағасынан едәуір жоғары.
Вы должны принять во внимание, что это изделие высшего качества.
Сіз бұл бұйымның сапасы жоғары екеніне назар аударуыңыз керек.
Общая стоимость поставок составит два миллиона тенге.
Жеткізілімнің жалпы құны екі миллион теңге.
Поставки будут производиться в следующие сроки:
Мына мерзімдерде жеткізіледі:
- остальные поставки будут совершаться в течение этого года равными частями поквартально (согласно графика поставок).
- қалғаны осы жыл бойына тоқсан сайын тең бөліктермен (жеткізілім кестесіне сәйкес) жеткізіледі.
Мы просим вас своевременно ставить нас в известность о поставках.
Біз сізден жеткізілім туралы бізге уақытында хабарлап тұруларыңызды сұраймыз.
Конечно, об этом мы известим вас своевременно.
Әрине, біз сіздерге бұл жайында уақытылы хабарлап тұрамыз.
Не позднее трех дней после отгрузки мы пошлем вам соответствующее извещение о поставке.
Біз тауар жөнелтілгеннен кейін үш күннен кешіктірмей сіздерге жеткізілім туралы тиісті хабарлама жібереміз.
В извещении будет указан вес брутто, стоимость поставки, а также номер транспорта.
Хабарламада жеткізілімнің жалпы салмағы, құны, сондайақ көліктің нөмірі көрсетіледі.
Сейчас поговорим о качестве товара.
Қазір тауардың сапасы туралы сөйлесеміз.
Качество машин соответствует международным стандартам.
Машиналардың сапасы халықаралық стандарттарға сай келеді.
Давайте обсудим условия платежа.
Қанекей, төлем шарттарын талқылайық.
Хорошо, оплату товара вы будете производить в центральном банке страны-продавца.
Жарайды, сіз тауар ақысын сатушы-елдің орталық банкінде төлейсіз.
При оплате вам следует представить следующие документы:
Төлеу кезінде сіз мынадай құжаттар ұсынуға тиіссіз:
а) специфицированный счет в 4-х экз.;
а) тауарлар тізбесі көрсетілген шоттың 4 данасы;
б) упаковочные листы в 3-х экз.;
в) дубликат железно-дорожной накладной (бортового коносамента);
в) теміржол жүкқұжатының (борт коносаментінің) көшірме данасы;
г) сертификат качества (документ завода-изготовителя, подтверждающий соответствие качества машин и оборудования договорным условиям);
г) сапа сертификаты (машиналар мен жабдықтың сапасы шарт талаптарына сай келетінін қуаттайтын дайындаушы-зауыттың құжаты);
д) копии протоколов испытаний.
д) сынақ хаттамаларының көшірмелері.
Оплату производите только за комплектные единицы, поставленные согласно договору.
Төлемді тек шартқа сәйкес жеткізілген жиынтықты бірліктер үшін ғана төлейсіз.
Гарантийный срок на это изделие составляет два года.
Бұл жабдықтың кепілдік мерзімі екі жыл болады.
Сіздер бізге қандай техникалық құжаттама бересіздер және қай мерзімде бересіздер?
До первого марта этого года мы вышлем вам следующие технические материалы:
Осы жылдың бірінші наурызына дейін біз сіздерге мынадай техникалық материалдарды жібереміз:
- чертежи общего вида с указанием всех основных деталей машин и оборудования
- жалпы түрінің сызбалары, онда машиналар мен жабдықтың барлық негізгі бөлшектері көрсетіледі
- сборочные чертежи и принципиальные схемы (электрические, гидравлические, пневматические, смазки и охлаждения и другие) с соответствующими подробными описаниями
- тиісті егжей-тегжейлі сипаттамалары берілген құрастыру сызбалары мен принципті тәсімдер (электрлік, гидравликалық, пневматикалық тәсімдер, май жағу, суыту тәсімдері мен басқа да тәсімдер)
- руководства для сборки, наладки, пуска в эксплуатацию, обслуживания и ремонта машин и оборудования
- машиналар мен жабдықты құрастыру, ретке келтіру, пайдалануға қосу, қызмет көрсету және жөндеу үшін басшылық
- каталог запасных частей.
- қосалқы бөлшектердің тізбелігі.
Два комплекта вышеуказанных технических материалов, а также паспорта отсылаются вместе с машинами и оборудованием.
Аталмыш техникалық материалдардың екі жиынтықтамасы, сондай-ақ төлқұжаттар машиналармен және жабдықпен бірге жіберіледі.
Возможно, у вас есть какие-либо другие дополнения к договору?
Бәлкім, сізде шартқа қайсыбір басқа толықтырулар бар шығар?
Да, нам нужно обсудить вопрос о санкциях на случай нарушения договора.
Иә, біз шарт бұзылған жағдайда қолданылатын ықпалшаралар туралы мәселені талқылауымыз керек.
Сонымен қатар біз... туралы
- дополнительный пункт о...
- внести контрпредложение - исключить из договора пункт о...
- шарттан... туралы тармақты алып тастау жөнінде қарсы ұсыныс енгізгіміз
- сформулировать пункт №... в следующей редакции.
- ғ... тармақты мынадай редакцияда тұжырымдағымыз келеді.
За ходом выполнения договора (соглашения) будет следить смешанная комиссия.
Шарттың (келісімнің) орындалуы барысын аралас комиссия қадағалайтын болады.
Мы предлагаем поквартально (ежемесячно) проверять выполнение договора.
Біз шарттың орындалуын тоқсан сайын (ай сайын) тексеруді ұсынамыз.
Мы согласны с этим.
Просим вас взять на себя расходы по...
Сіздерден... шығындарын көтерулеріңізді сұраймыз.
Мы не возражаем. Это соответствует международной практике.
Біз қарсы емеспіз. Бұл халықаралық практикаға сай келеді.
Просим вас предоставить нам расценки на выполнение всех видов работ.
Сіздерден жұмыстың барлық түрлерін орындау бағаламасын ұсынуларыңызды сұраймыз.
Мы готовы пойти вам навстречу и предоставить разумную скидку.
Біз сіздерді қолдауға, сөйтіп орынды шегерім беруге дайынбыз.
Давайте обсудим...
Қанекей, мыналарды...
- существующие ставки арендной платы за пользование строительными механизмами и оборудованием
- құрылыс тетіктері мен жабдықты пайдалану үшін төленетін жалдау ақысының қолданыстағы мөлшерлемесін
- существующие ставки арендной платы за служебные и жилые помещения для наших (ваших) специалистов
- біздің (сіздің) мамандардың қызмет және тұрғын үй-жайлары үшін жалдау ақысының қолданыстағы мөлшерлемесін
- ставки налогов.
- салық мөлшерлемесін талқылайық.
... значительно превышает наши расчеты
Біздің есебімізден...
- стоимость объекта.
- объект құны едәуір асып түседі.
Русско-казахский экономический словарь > Разработка договора
-
4 выслуга лет
қызмет өткерген жылдар, еңбек сіңірген жылдар (еңбек өтілінің бір түрі - белгілі бір кәсіптік қызметті орындаған жылдардың саны, қолданыстағы заң бойынша ол зейнетақы тағайындап, төлеуге, сондай-ақ жалақыға түрлі үстеме қосуға, еңбек қатынастарында басқа да жеңілдіктер беруге негіз болады) -
5 расчетная единица
есеп айырысу өлшемі, есеп айырысу бірлігі (ақша атқарымдарының бірі, оның арқасында құнның түрлі мәндерін қосуға және салыстыруға мүмкін болады) -
6 Научно-исследовательская работа
В ходе подготовки к планированию научно-исследовательской совместной работы я познакомился с...
Бірлескен ғылыми-зерттеу жұмысын жоспарлауға дайындалу барысында мен... таныстым.
- тезисами докладов.
Я прочитал вашу работу с большим интересом.
Мен сіздің еңбегіңізді зор ықыласпен оқыдым.
Нам нужна научно-техническая информация об изделиях и материалах для соответствующих исследований.
Бізге тиісті зерттеулер үшін бұйымдар мен материалдар туралы ғылыми-техникалық ақпарат керек.
Прежде чем перейти к отдельным вопросам планирования научно-исследовательской работы, было бы неплохо, чтобы наши научные работники познакомились с достигнутыми у вас результатами.
Ең алдымен ғылыми-техникалық жұмысты жоспарлаудың жекелеген мәселелеріне көшпес бұрын біздің ғылыми қызметкерлеріміздің сіздерде қол жеткізілген нәтижелермен танысқаны жаман болмас еді.
С нашей стороны возражений нет.
Біздің тарапымыздан қарсылық жоқ.
Мы проведем консультации по основным вопросам.
Біз негізгі мәселелер бойынша ақыл-кеңес өткіземіз.
Для организации научно-исследовательской работы нам необходимо соблюдение, в основном, двух условий: наличие соответствующих кадров и материальной базы.
Ғылыми-зерттеу жұмысын ұйымдастыру үшін біз негізінен екі шартты: тиісті кадрлар мен материалдық базаның болуын сақтауымыз керек.
Поговорим вначале о кадрах.
Әуелі кадрлар туралы әңгімелесейік.
К работе в исследовательской группе были привлечены...
Зерттеушілер тобындағы жұмысқа... тартылды.
- высококвалифицированные кадры молодых научных работников.
Господин N является руководителем исследовательской группы.
N мырза зертеушілер тобының басшысы болып табылады.
Для подготовки отдельных вопросов нам необходимо привлечь экспертов.
Жекелеген мәселелерді дайындау үшін біз сарапшыларды тартуымыз керек.
Просим передать нам список экспертов, так как речь пойдет о...
Бізге сарапшылардың тізімін берулеріңізді сұраймыз, өйткені әңгіме... жайында болып отыр.
- шешімдердің ғылыми жобаларын дайындап, әзірлеу
- проверке этого вопроса.
А сейчас поговорим о материально-технической базе исследований.
Ал қазір зерттеулердің материалдық-техникалық базасы туралы әңгімелесейік.
Мы предлагаем вам создать совместную научно-техническую базу на время, необходимое для решения поставленных задач.
Біз сіздерге алға қойылған міндеттерді шешу үшін қажет уақытқа арнап бірлескен ғылыми-техникалық база құруды ұсынамыз.
Сюда входят лаборатории, оборудованные современными приборами и механизмами, а также электронно-вычислительная техника.
Бұған осы заманғы приборлармен және механизмдермен жабдықталған зертханалар, электронды-есептеу техникасы кіреді.
Мы занимаемся подготовкой работ в лаборатории.
Біз зертханадағы жұмыстарды дайындаумен айналысып жатырмыз.
А сейчас поговорим о содержании исследовательских работ.
Ал қазір зерттеу жұмыстарының мазмұны жайында әңгімелесейік.
Критериями оценки исследовательских работ должны быть:
Зерттеу жұмыстарын бағалаудың өлшемдері:... болуға тиіс.
- конкурентоспособность на мировом рынке;
- әлемдік нарықта бәсекелесуге жарамдылық;
- стоимость исследований;
- зерттеулердің құны;
- сроки (темпы) внедрения в производство.
Мы должны...
Біз... тиіспіз.
- жұмыстың нәтижелерін тексеріп, салыстыруға
- договориться о сроках и месте совещания по результатам исследований.
Нам нужно обсудить (согласовать)...
Біз... талқылауымыз (келісуіміз) керек.
- сроки окончания исследовательских работ.
Нам нужно уточнить объем исследовательских работ.
Біз зерттеу жұмыстарының көлемін нақтылауымыз керек.
Нам следует договориться о совместном решении избранной научно-технической задачи.
Біз таңдап алынған ғылыми-техникалық міндеттерді бірлесіп шешу туралы уағдаласып алғанымыз жөн.
Мы придаем большое значение разработке высокомеханизированного производства.
Біз жоғары дәрежеде механикаландырылған өндірісті әзірлеуге үлкен мән береміз.
У нас требуют обязательного рассмотрения вопросы...
Бізде... мәселелері міндетті түрде қарауды талап етеді.
- разработки систем комплексной автоматизации.
Нам нужно провести расчеты по оптимизации параметров.
Біз параметрлерді оңтайландыру жөнінде есептер жүргізуіміз керек.
Эти нормативы уже не отвечают новейшему научно-техническому уровню.
Бұл нормативтер ең жаңа ғылыми-техникалық деңгейге сай келмейді ғой.
Мы ускорим темпы проведения работ и продолжим эксперименты.
Біз жұмыстарды жүргізу қарқынын жеделдетіп, тәжірибелерді жалғастырамыз.
По некоторым вопросам у нас не достигнута договоренность.
Кейбір мәселелер бойынша бізде уағдаластыққа қол жеткізілген жоқ.
Но, во всяком случае, наше сотрудничество будет способствовать...
Бірақ, сайып келгенде, біздің ынтымақтастығымыз... септігін тигізетін болады.
- созданию новых видов химической продукции.
Особое внимание следует обратить на эффективное и рациональное использование энергии.
Энергияны тиімді және ұтымды пайдалануға ерекше назар аударған жөн.
Мы обсудим вопросы...
Біз... мәселелерін талқылаймыз.
- проектирования и строительства предприятий и научно-исследовательских учреждений.
Нам следует договориться о совместном проектировании новой установки.
Біз жаңа қондырғыны бірлесіп жобалау жайында уағдаласып алумыз керек.
Мы будем говорить о проектировании опытных установок для производства строительных материалов.
Біз құрылыс материалдарын өндіруге арналған тәжірибелік қондырғыларды жобалау туралы әңгімелесеміз.
Это касается технического содействия в проектировании.
Бұл жобалауға техникалық жағынан жәрдемдесуге қатысты.
Теперь о сокращении сроков разработки проекта и внедрения его в производство.
Енді жобаны әзірлеу және оны өндіріске енгізу мерзімін қысқарту туралы.
В представленных проектах обнаружены некоторые недостатки.
Ұсынылған жобаларда кейбір кемшіліктер табылды.
Мы устраним недостатки в проекте.
Біз жобадағы кемшіліктерді жоямыз.
Мы предлагаем обсудить этот вопрос в оперативном порядке.
Біз бұл мәселені жедел түрде талқылауды ұсынамыз.
Протокол технического совещания специалистов (экспертов) по проектированию опытных установок уже составлен.
Тәжірибелік қондырғыларды жобалау жөніндегі мамандардың (сарапшылардың) техникалық кеңесінің хаттамасы жазылып та қойды.
Из проекта, который вы нам предоставили, вы можете видеть, что для решения поставленных задач предусматривается два года.
Сіздің бізге берген жобадан алға қойылған міндеттерді шешу үшін екі жыл көзделіп отырғанын көре аласыз.
Нам следует договориться об испытании новой машины (опытных установок).
Біз жаңа машинаны (тәжірибелік қондырғыларды) сынау туралы келісіп алғанымыз жөн.
Мы должны во что бы то ни стало выдержать сроки пусковых испытаний агрегата X. Когда вы можете передать нам отчет об испытаниях установки X?
Біз қайткен күнде де Х агрегаттың іске қосу сынақтарының мерзіміне төзуге тиіспіз.Сіздер Х қондырғысының сынақтары туралы есепті бізге қашан бересіздер?
Русско-казахский экономический словарь > Научно-исследовательская работа
См. также в других словарях:
Ведалар — (санскр. veda веда білім) – үнді әдебиетінің б.з.д. 1 мыңжылдықтың 2 жартысының аяғы – бірінші жартысында жазылған ең көне діни және философиялық ескерткіштері,мұралары. Ведалар әнұрандар мен құрбандық шалу формулаларынан, теологиялық (діни)… … Философиялық терминдердің сөздігі
фюзеляж — (франц. fuselage айналшық) ұшақтың планерінің негізгі бөлігі, корпусы. Қанаттарын қосуға (бекітуге), тіреуге және басқа бөліктерін біріктіруге негіз болады. Ф. экипажды, пайдалы жүкті, қару жарақты, ұшақтың әр түрлі жабдықтарын орналастыруға… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
реактивті сопло (қақпақ тұмсық) — (Реактивный сопло) реактивті қозғалтқыштың бір бөлігі болып саналатын қондырғы. Шыққан газ ағынының реакциясын қолдануға арналады. Р.с. отын жаққандағы жылу энергиясының өнімдерін газ ағынының кинетикалық энергиясына, яғни қозғалыс энергиясына… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
Ассимиляция — (лат. assimilatio сіңісу, ұқсасу, теңдесу) үлкен этникалық ортада саны кем және саяси мәдениеті мен әлеуметтік жағдайы төмен халықтың өзінің ұлттық болмысынан айырылып, басым халық арасында сіңіп кетуі құбылысы. Философия этностардың, халықтардың … Философиялық терминдердің сөздігі
Пуруша — (санскр. purusha «адам» немесе «рух») – құдайлар әлемді (дүниені) жасау үшін құрбан етілген ертедегі ғарыштық адамды білдіретін көне үнді діні мен философиясындағы термин (Ригведа – «пуруша сукта», Ведаларды қар.), бірақ кейін әлемдік және жеке… … Философиялық терминдердің сөздігі
доғалатпа — (Тау., Қош.; Шығ.Қаз., Зайс.; Монғ.) ұнды майға қуырып, оған сүт не су қосу арқылы қойылтып жасаған тамақ; бөкпе көже. Анасы Мәделге д о ғ а л а т п а жасап берді (Тау., Қош.). Д о ғ а л а т п а өте тоқ болады, ертедегі қойшы тамағы қазір сирек… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
палау қабақ — (Қарақ., Қоң.) палауға қосу үшін егілетін асқабақ. П а л а у қ а б а қ т ы көп егіп алдым, өзі қысқа шыдамды болады (Қарақ., Қоң.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
сайыпқыран — (Көкш., Қ ту) ат баптаушы. С а й ы п қ ы р а н табылса, торы атты бәйгеге қосуға болады (Көкш., Қ ту) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі